1. Βιογραφικά στοιχεία
Ο Λεύκιος Λικίνιος Μουρήνας γεννήθηκε περίπου το 130/120 π.Χ. στο Λανούβιο της Ιταλίας. Ανήκε σε μία από τις αριστοκρατικές ρωμαϊκές οικογένειες, που είχαν άμεση συμμετοχή στους πολέμους και τα πολιτικά γεγονότα της εποχής, όμως δεν έπαιξε ποτέ πρωταγωνιστικό ρόλο. Ήταν γιος του Λικινίου Μουρήνα, που διατέλεσε στρατηγός περίπου το 101 π.Χ., και πιθανόν αδελφός του ρήτορα Π. Λικινίου Μουρήνα. Γνωρίζουμε ότι το γιο του υπερασπίστηκε με επιτυχία ο Κικέρωνας.1 Ο Μουρήνας φαίνεται να πέθανε στην Ιταλία λίγο πριν από το 63 π.Χ., δηλαδή πριν από την εκλογή του γιου του, Λ. Λικινίου Μουρήνα, ως υπάτου.2
2. Δράση
Ήταν μάλλον στρατηγός το 88/87 π.Χ., πριν ακολουθήσει το Σύλλα στην Ελλάδα και τη Μικρά Ασία ως πρεσβευτής.3 Κατά τη διάρκεια του Α΄ Μιθριδατικού πολέμου διακρίθηκε στην πολιορκία του Πειραιά και ήταν επικεφαλής της αριστερής πτέρυγας του ρωμαϊκού στρατού στη μάχη της Χαιρώνειας, όπου αντιμετώπισε τον Ταξίλη, στρατηγό του Μιθριδάτη ΣΤ΄. Μετά το τέλος του πολέμου (84 π.Χ.) ο Σύλλας επέστρεψε στη Ρώμη, αφήνοντας το Μουρήνα να εδραιώσει το ρωμαϊκό έλεγχο στην επαρχία της Ασίας. Ο Μουρήνας συγκέντρωσε πλοία για μια εκστρατεία εναντίον των πειρατών της Κιλικίας, έδιωξε τον τύραννο των Κιβύρων Μοαγέτη και προσάρτησε τα Κίβυρα, τα Βάλβουρα και τη Βουβώνα στη Λυκία. Στη δράση του εκείνης της περιόδου πρέπει να αναφέρονται οι επιγραφές στις οποίες τιμάται ως ιμπεράτωρ (imperator), πρόξενος και ευεργέτης του δήμου.4
Το 83 π.Χ. με δύο λεγεώνες εισέβαλε στο βασίλειο του Πόντου. Οι εχθροπραξίες και οι διπλωματικές συναντήσεις μεταξύ του Μιθριδάτη ΣΤ΄ και του ρωμαϊκού κράτους κατά τη χρονική περίοδο 83-81 π.Χ., για τις οποίες ο Μουρήνας θεωρείται ο κύριος υπεύθυνος, προκάλεσαν το Β΄ Μιθριδατικό πόλεμο. Μετά το τέλος του πολέμου, ο Μουρήνας επέστρεψε στη Ρώμη (81 π.Χ.). Για να τον τιμήσει, η σύγκλητος του επέτρεψε να πραγματοποιήσει θρίαμβο (θριαμβευτική πομπή).5
Την περίοδο 70 με 66 π.Χ. ήταν πρεσβευτής στην επαρχία της Ασίας βοηθώντας το Λούκουλλο να οργανώσει την Ασία μετά το τέλος του Γ΄ Μιθριδατικού πολέμου, αλλά επέστρεψε στη Ρώμη μετά την αναδιοργάνωση της Μικράς Ασίας από τον Πομπήιο.6
1. Βλ. Sumner, G.V., “Varrones Murenae”, Harvard Studies in Classical Philology 82 (1978), σελ. 187-195.
2. Cic., Mur. 41, 56, 90· OCD 2, βλ. λ. L. Licinius Murena (E. Badian)· RE XIII1 (1926), στήλ. 446-449, βλ. λ. L. Licinius Murena (123) (F. Münzer).
3. RE XIII1 (1926), στήλ. 444-446, βλ. λ. L. Licinius Murena (122) (F. Münzer).
4. Cic., Verr. 1.89· Στράβ. 13.4.17· ILS 8772· SIG3 745. Ο λατινικός όρος imperator απαντά ως «ιμπεράτωρ» σε ελληνικές επιγραφές και έχει την έννοια του στρατηγού με μεγάλες εξουσίες. Βλ. RE XIII1 (1926), στήλ. 444-446, βλ. λ. L. Licinius Murena (122) (F. Münzer).
5. Cic., Leg. Man. 8· Cic., Mur. 11.15.88.