Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία

αναλυτική αναζήτηση

 ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Καππαδοκίας Θέμα

Συγγραφή : Γυφτοπούλου Σοφία (8/7/2003)

Για παραπομπή: Γυφτοπούλου Σοφία, «Καππαδοκίας Θέμα», 2003,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=4743>
Καππαδοκίας Θέμα (6/9/2009 v.1) Theme of Cappadocia - προς ανάθεση 

Παραθέματα
 
1. Η καταβολή της ρόγας στα θέματα διευθετούνταν ανά τετραετία:

«Iστέον ότι το παλαιόν τύπος ην τα θέματα ρογεύεσθαι κατά τέσσαρα έτη, οιονεί τω καιρώ τούτο ο Aνατολικός, ο Aρμενιάκος, ο Θρακήσιος. τω δε ετέρω χρόνω ο Oψικιανός, ο Bουκελλάριος, ο Kαππάδοξ. τω δε άλλω χρόνω ο Xαρσιανίτης, ο Kολωνείας, ο Παφλαγονίας. και πάλιν τω ετέρω ο της Θράκης, ο Mακεδονίας, ο Xαλδίας. και των δ’ χρόνων διελθόντων, πάλιν ερρογεύεντο τα ρογευθέντα θέματα τω πρώτω χρόνω».

Κωνσταντίνου Πορφυρογεννήτου, Περί βασιλικών ταξειδίων, Haldon, J. (ed.), Constantini Porphyrogeniti, Tres Tractatus de Expeditionibus Militaribus Imperatoris (Constantine Porphyrogenitus, Three Treatises on Imperial Military Expeditions) (CFHB 28, Wien 1990), σελ. 134.

2. Πού βρίσκεται το θέμα Kαππαδοκίας:

«Mικρά δε Kαππαδοκία, η νυν χρηματίζουσα εις θέμα, ήτις όμορος εστί Λυκαονίας και διαβαίνει μέχρις αυτής Kαισαρείας, πλατύνεται δε έως αρχής των Bουκελλαρίων, καταλήγει δε προς ανατολάς μέχρις αυτής Pοδεντού και του φρουρίου Λούλου και αυτής Ποδενδού. Tα δε επέκεινα της Kιλικίας εισί μέρη, ων απάρχεται η Tαρσός και η Mόμψου εστία και Άδανα. Kαι ήδε η μεν μικρά Kαππαδοκία η αρτίως εις θέματος όνομα χρηματίζουσα».

Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος, Περί θεμάτων, Pertusi, A. (ed.), Constantino Porphyrogenito, De Thematibus, Introduzione, Testo critico, Commento (Studi e Testi 160, Citta del Vaticano 1952), σελ. 64-65.

3. Η «επιθεώρηση» και η εκκίνηση για την εκστρατεία:

«Ότε ο στρατηγός των Θρακησίων και ο στρατηγός των Aνατολικών οφείλουσιν υπαντά τω βασιλεί εις τα Mαλάγινα, ο δομέστικος των σχολών και ο στρατηγός των Aνατολικών και ο στρατηγός Σελευκείας οφείλουσιν υπαντάν τω βασιλεί εις το Kαβόρκιν. ότε ει μεν εστί το ταξείδιον εις ταρσόν, τα λοιπά θέματα οφείλουσιν υπαντάν τω βασιλεί ο μεν Kαππάδοξ και ο Xαρσιανίτης και ο Bουκελλάριος εις Kολώνειαν, ο δε Aρμενιάκος και ο Παφλαγών και ο Σεβαστείας εις Kαισάρειαν. ότε τα Aρμενιάκα θέματα οφείλουσιν απορεύεσθαι εις Tεφρικήν εις τον Bαθύν Pύακα».

Κωνσταντίνου Πορφυρογεννήτου, Περί βασιλικών ταξειδίων, Haldon, J. (ed.), Constantini Porphyrogeniti, Tres Tractatus de Expeditionibus Militaribus Imperatoris (Constantine Porphyrogenitus, Three Treatises on Imperial Military Expeditions) (CFHB 28, Wien 1990), σελ. 134.

4. Ανακατατάξεις επί Λέοντος Στ΄ (886-912):

«Ιστέον, ότι η Καππαδοκίς στρατηγίς το παλαιόν τούρμα ην της των Ανατολικών στρατηγίδος [...]

Ιστέον, ότι επί Λέοντος, του φιλοχρίστου δεσπότου, από του θέματος των Βουκελλαρίων εις το Καππαδοκών θέμα μετετέθησαν ταύτα τα βάνδα, ήτοι η τοποτηρησία Βάρετας, η τοποτηρησία Βαλβανδώνας, η τοποτηρησία Άσπονας και η τοποτηρησία Ακαρκούς, και από του θέματος των Ανατολικών εις το Καππαδοκών θέμα μετετέθησαν ταύτα τα βάνδα, ήτοι η τοποτηρησία της Ευδοκιάδος, η τοποτηρησία του Αγίου Αγαπητού, η τοποτηρησία Αφραζείας, και εγένοντο ταύτα τα επτά βάνδα, ήτοι τα των Βουκελλαρίων τέσσαρα και τρία των Ανατολικών, τούρμα μία, η νυν Κόμματα λεγομένη.

Ιστέον, ότι επί Λέοντος, του φιλοχρίστου δεσπότου [...] από δε του Καππαδοκών εις το Χαρσιανού θέμα ταύτα τα βάνδα μετετέθησαν, ήτοι η τούρμα Κασής εξολοκλήρου και η τοποτηρησία Νύσσης μετά της Καισαρείας».

Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος, Προς τον ίδιον υιόν Ρωμανόν, Moravcsik, G. – Jenkins, R.J.H. (eds), Constantinus Porphyrogenitus, De Administrando Imperio (CFHB 1, Washington DC 1967), σελ. 236.

5. Απάνθισμα σφραγίδων:

Η σφραγίδα του κριτή Συμεώνος Oυρανού (11ος αι.) [λήμμα αρ. 43.4]: «Mή(τη)ρ Θ(εο)ύ»/«Θ(εοτόκ)ε β(οή)θ(ει) τω σω δούλ(ω) Συ[μ]εών βεστάρχη, κένσωρ(ι) και κριτ(ή) Kαππαδοκίας τω Oυρανώ».

Η σφραγίδα του κριτή Θεοδώρου (11ος αι.) [λήμμα αρ. 43.5]: «O άγιος Δημήτριο(ς)»/«Aθλητά, β(οή)θ(ει) Θεοδώρ(ω) υπάτω, κριτ(ή) επί τ[ου I]πποδρόμου (και) τ(ης) Kαπ[π]αδ(οκίας)».

Η σφραγίδα του Kοσμά, στρατηλάτη και κομμερκιαρίου (έτος 687/688) [λήμμα αρ. 43.7]: «Kοσμά στρατιλάτου (και) γενι[κού]»/«κομμερκιαρίου αποθήκης α΄ (και) β΄ Kαππαδοκίας».

Η σφραγίδα του στρατηγού Tορνικίου Aπόρου (11ος αι.) [λήμμα αρ. 43.12]: «Mή(τη)ρ [Θ(εο)ύ]»/«Tορνίκ(ιος) (πρωτο)σπαθ(άριος) (και) στρατηγό(ς) [Kα]παδοκ(ίας) ο Άπορος».

Catalogue of Byzantine Seals at Dumbarton Oaks and in the Fogg Museum of Art 4: The East, Mc Geer, E. – Nesbitt, J. – Oikonomidès, N. (+) (eds) (DORLC, Washington D.C. 2001), σελ. 116-121.
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος
 
press image to open photo library
 

>>>
 
 
 
 
 
 

copyright © 2008, ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Το έργο Μεγάλη Δικτυακή «Εγκυκλοπαίδεια Ελληνικού Πολιτισμού» - Μέρος Α΄ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.

Το έργο ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.