Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία

αναλυτική αναζήτηση

 ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Πανηγύρι του Αγ. Γεωργίου στην Πέργαμο

Συγγραφή : Σαλβάνου Αιμιλία (8/5/2002)

Για παραπομπή: Σαλβάνου Αιμιλία, «Πανηγύρι του Αγ. Γεωργίου στην Πέργαμο», 2002,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=5688>
Πανηγύρι του Αγ. Γεωργίου στην Πέργαμο (28/5/2008 v.1) St. George Fair, Pergamos - δεν έχει ακόμη εκδοθεί 
 

1. Γενικά στοιχεία

Κεντρικό πανηγύρι της κοινοτικής ζωής της ορθόδοξης κοινότητας στην Πέργαμο, το οποίο τελούνταν σε ετήσια βάση την παραμονή και ανήμερα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου, στις 22 και 23 Απριλίου.1 Αποτελούσε αφορμή για συλλογική δράση ολόκληρης της ελληνορθόδοξης κοινότητας και πεδίο έκφρασης των διαφορετικών κοινωνικών τάσεων που υπήρχαν στο εσωτερικό της. Η ιστορία του πανηγυριού φέρεται να ξεκίνησε την εποχή της κυριαρχίας της οικογένειας των τοπαρχών Καραοσμάνογλου. Οι πληροφορίες ωστόσο που διασώζονται αφορούν την τέλεση του πανηγυριού στις αρχές του 20ού αιώνα και το εντάσσουν στην παράδοση της τέλεσης πανηγυριών με άλογα στις ακτές της Μικράς Ασίας και των νησιών του βορείου Αιγαίου (Λέσβο και Λήμνο).

Πρόκειται για ένα πανηγύρι στο οποίο οι συμμετέχοντες ήταν κυρίως άντρες που ανήκαν στην ηλικιακή ομάδα των νέων και οι οποίοι χωρίζονταν σε ομάδες με εκλεγμένο αρχηγό και υπαρχηγό. Κάθε μέλος της ομάδας ήταν υπεύθυνο για την εξασφάλιση του αλόγου και του στολισμού του, ενώ ο αρχηγός και ο υπαρχηγός ήταν υπεύθυνοι για την τήρηση της τάξης σε όλη τη διάρκεια του πανηγυριού. Οι ενδυμασίες που χρησιμοποιούνταν στις μέρες του πανηγυριού διέφεραν, γεγονός που επιτρέπει, ακόμα και αν αυτό δεν φαίνεται καθαρά από τις πηγές, την υπόθεση ότι το κριτήριο αυτό αποτελούσε βασικό κριτήριο για τη συγκρότηση της ομάδας. Οι συμμετέχοντες διακρίνονταν έτσι, ανάλογα με την ενδυμασία τους, στους «βρακοφόρους» και τους «φραγκοφορεμένους». Για καθεμιά από τις ομάδες αυτές υπήρχε καθιερωμένος τρόπος ενδυμασίας που χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά για τις ανάγκες του πανηγυριού.

2. Η τελετουργία του πανηγυριού

Ο εορτασμός ξεκινούσε την παραμονή της γιορτής του Αγίου Γεωργίου, όταν τα μέλη κάθε ομάδας συγκεντρώνονταν στο σπίτι του αρχηγού τους, όπου με τη συνοδεία μουσικών –και κυρίως του «νταβουλτζή» και του «ζουρνατζή»– που έπαιζαν τον ειδικό σκοπό του Αγίου Γεωργίου, ο αρχηγός ντυνόταν με την πανηγυριώτικη ενδυμασία. Στη συνέχεια όλη η ομάδα έκανε παρέλαση με τα άλογα στις ελληνορθόδοξες συνοικίες, παραταγμένη κατά συγκεκριμένο τρόπο με τον αρχηγό στην κεφαλή και τον υπαρχηγό να κλείνει την παράταξη, ενώ παράλληλα πυροβολισμοί ρίχνονταν στον αέρα και στο έδαφος. Κατά το πέρασμά τους από τη συνοικία στα φιλικά και συγγενικά σπίτια τούς προσέφεραν γλυκά και ρακί ή κρασί. Στο τέλος της παρέλασης κατέληγαν στην πλατεία μπροστά στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου έξω από το χωριό, έστηναν μια κατασκήνωση κατά ομάδες και συνέχιζαν το γλέντι χορεύοντας όλη νύχτα περγαμηνό, ζεϊμπέκικο, καρσιλαμά και μπινκί. Την επόμενη μέρα μετά τον εκκλησιασμό ακολουθούσε κοινό γεύμα έξω από την εκκλησία στο οποίο υπήρχαν συνήθως αρνί και σαρμάδες. Στη συνέχεια, πάλι παραταγμένοι κατά ομάδες, αναχωρούσαν από την εκκλησία και παρελαύνοντας από την ελληνορθόδοξη συνοικία ο κάθε πανηγυριστής κατέληγε στο σπίτι του. Αφού διαλύονταν οι ομάδες, ο αρχηγός και υπαρχηγός περνούσαν από τα σπίτια των συντρόφων τους, χωρίς όπλα αυτή τη φορά, και τους έπαιρναν για διασκέδαση στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου που βρισκόταν μέσα στο χωριό αυτή τη φορά. Το πανηγύρι συνεχιζόταν και για τα δύο επόμενα Σαββατοκύριακα, κατά τα οποία συμμετείχαν και οι οικογένειες των πανηγυριστών.

1. Για γενικά στοιχεία για το ρόλο του πανηγυριού στην κοινοτική ζωή της Περγάμου βλ. Χονδρονίκης, Χ., «Πανηγύρεις του Αγίου Γεωργίου (του Βουνού)», στο Χονδρονίκης, Γ.-Θηβαιόπουλος, Α. (επιμ.), Πέργαμος (Μυτιλήνη 1929).
     
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος
 
press image to open photo library
 

>>>
 
 
 
 
 
 

copyright © 2008, ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Το έργο Μεγάλη Δικτυακή «Εγκυκλοπαίδεια Ελληνικού Πολιτισμού» - Μέρος Α΄ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.

Το έργο ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.