Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία

αναλυτική αναζήτηση

 ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Άννα - Ευφημιανός

Συγγραφή : Μπάνεβ Γκέντσο (15/5/2002)

Για παραπομπή: Μπάνεβ Γκέντσο, «Άννα - Ευφημιανός», 2002,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=3623>
Άννα - Ευφημιανός (6/2/2008 v.1) Anna (Euphemianos) (15/2/2006 v.1) 
 

1. Βιογραφικά στοιχεία

Η Άννα γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, στην περιοχή των Βλαχερνών, πιθανόν περί το 750. Ήταν κόρη κάποιου διακόνου Ιωάννη, ο οποίος υπηρετούσε το ναό της Παναγίας των Βλαχερνών. Σε παιδική ηλικία έμεινε ορφανή και ανατράφηκε από τη γιαγιά της. Στην ανατροφή της συνέβαλαν και δύο θείοι της, αδελφοί του πατέρα της. Ο ένας ήταν μοναχός στον Όλυμπο της Βιθυνίας και, ως υπέρμαχος της εικονολατρίας κατά τους διωγμούς της πρώτης περιόδου της εικονομαχίας, επί αυτοκράτορα Λέοντα Γ' Ισαύρου (717-741), είχε υποστεί γλωσσεκτομή.

Η Άννα παντρεύτηκε και απέκτησε από το γάμο της δύο παιδιά. Σύντομα όμως έμεινε χήρα, και μερικά χρόνια αργότερα, αφού έχασε τα παιδιά της, μοίρασε τα υπάρχοντά της στους φτωχούς και κατέφυγε στον Όλυμπο της Βιθυνίας, όπου εκάρη μοναχή από άγνωστο μοναχό που γνώρισε τυχαία στην περιοχή. Στη συνέχεια παρουσιάστηκε ντυμένη ως άντρας με το όνομα Ευφημιανός στη μονή Λευκάδων και ζήτησε να εισέλθει στη μοναστική κοινότητα, ο δε ηγούμενος της μονής, θεωρώντας την ευνούχο, την έκανε δεκτή. Ο Ευφημιανός επιδόθηκε σε αυστηρή άσκηση και κέρδισε το σεβασμό των υπόλοιπων μοναχών της μοναστικής κοινότητας. Σύντομα έγινε γνωστός για τη δύναμη της προσευχής και τις θαυματουργικές ικανότητες που του απέδιδαν. Πλήθος πιστών συνέρρεε στη μονή να ζητήσει τη βοήθειά του. Ο ηγούμενος της μονής απέστειλε επιστολή στον τότε πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, τον Ταράσιο (784-806), όπου τον ενημέρωνε για την περίπτωση του μοναχού Ευφημιανού και δήλωνε την ανεπάρκεια της μονής να φιλοξενεί τόσο μεγάλο αριθμό επισκεπτών.

Ο Ταράσιος ανταποκρίθηκε δωρίζοντας στη μονή μια μεγάλη εγκαταλελειμμένη έκταση κοντά στην Προύσα. Εκεί ιδρύθηκε η νέα μονή των Αβραμιτών, στην οποία εγκαταστάθηκε ο Ευφημιανός.1 Ωστόσο σύντομα ο Ευφημιανός αναγκάστηκε να φύγει από τη μονή λόγω των προβλημάτων που δημιούργησε ένας μοναχός ο οποίος ισχυριζόταν ότι ο πρώτος ήταν γυναίκα και όχι ευνούχος. Ο Ευφημιανός μαζί με τους μοναχούς Ευστάθιο και Νεόφυτο εγκατέλειψαν τη μονή των Αβραμιτών και εγκαταστάθηκαν για κάποιο χρονικό διάστημα σε δύσβατη περιοχή του Ολύμπου. Αργότερα ο Ευφημιανός κατέφυγε στην Κωνσταντινούπολη ύστερα από πρόσκληση κάποιων μοναχών και κατά πάσα πιθανότητα εγκαταστάθηκε αρχικά στην περιοχή του Στενού και κατόπιν στο Σίγμα, στην ακτή του Βοσπόρου, μέχρι το θάνατό του. Πέθανε στις 28 Οκτωβρίου, κατά πάσα πιθανότητα περί το 825. Το γεγονός ότι ήταν γυναίκα έγινε γνωστό μετά το θάνατό της. Η Ορθόδοξη Εκκλησία ανακήρυξε την Άννα-Ευφημιανό οσία και τιμά τη μνήμη της στις 29 Οκτωβρίου.

2. Βίος

Ο Βίος της οσίας Άννας-Ευφημιανού διασώζεται σε ένα χειρόγραφο στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού.2 Το κείμενο προστέθηκε κατά πάσα πιθανότητα το 14 αι. στο Συναξάριο Κωνσταντινουπόλεως. Ο Βίος δεν αναφέρει χρονολογικά στοιχεία για τη ζωή της οσίας. Ο βιογράφος την αποκαλεί για συντομία απλώς Άννα. Δε γίνονται αναφορές στο ζήτημα της εικονομαχίας, ούτε προσδιορίζεται η στάση της στο ζήτημα αυτό. Αντίθετα, δίνονται πληροφορίες σχετικά με την ίδρυση της νέας μονής των Αβραμιτών. Στο Βίο υπογραμμίζονται η δύναμη της προσευχής της οσίας και οι θαυματουργικές της ικανότητες.

1. Πρβ. Menthon, B., Une terre de légendes. L’ Olympe de Bithynie: Ses Saints, Ses Couvents, Ses Sites (Paris 1935), σελ. 84-87. Σχετικά με τη χρονολογία και τον τόπο ίδρυσης της μονής των Αβραμιτών υπάρχουν δύο απόψεις. Ο Grumel θεωρεί ότι η μονή κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 784-787 στα ερείπια της προϋπάρχουσας μονής των Αβραμιτών στην Κωνσταντινούπολη και όχι στον Όλυμπο της Βιθυνίας (Grumel, V., Les regestes des actes du patriarcat de Constantinople 1: Les actes des patriarches, Facs. 2-3: Les regestes de 715 à 1206 (Paris 1936, αναθεωρημένο από τον J. Darrouzes 1989), αρ. 350, σελ. 22. Ο Janin διαφωνεί και θεωρεί ότι η νέα μονή ιδρύθηκε στον Όλυμπο (Janin, R., "Les Eglises et les Monasteres des Grands Centres Byzantins", στο La Geographie Ecclesiastique de l’ Empire Byzantin (Paris 1975), σελ. 132, υποσ. 2.

2. Paris. gr. 1582.
     
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος
 
press image to open photo library
 

>>>
 
 
 
 
 
 

copyright © 2008, ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Το έργο Μεγάλη Δικτυακή «Εγκυκλοπαίδεια Ελληνικού Πολιτισμού» - Μέρος Α΄ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.

Το έργο ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.