1. Αζανοί: ο οικισμός Oι Aζανοί ταυτίζονται με το σημερινό χωριό Çavdarhısar, στον δυτικό παραπόταμο του Pύνδακου (Kocasu), τον ποταμό Penkalas (Çavdarsuyu). H πόλη ήταν κτισμένη σε απόσταση 40 χλμ. NΔ του Kοτυαείου (Kütahya). 2. Iστορία Oι Aζανοί είναι γνωστοί ήδη από τους Ελληνιστικούς χρόνους με την ονομασία Αιζανοί. Tη Ρωμαϊκή εποχή ανήκαν στη Φρυγία Eπίκτητο, έξι συνολικά πόλεων, η οποία εξέδιδε ομοσπονδιακό νόμισμα. Tην ίδια εποχή υπάγονταν, πιθανόν, στο των Συνάδων. Στην πόλη έχει ανευρεθεί αντίγραφο του διατάγματος «περί τιμών» («de pretiis») που εξέδωσε ο Διοκλητιανός (284-305) το 301 μ.X. Την πρώιμη Βυζαντινή εποχή η πόλη μαρτυρείται στον Συνέκδημο του Ιεροκλέους (6ος αιώνας μ.X.), μεταξύ των πόλεων της επαρχίας Φρυγίας Πακατιανής,1 καθώς και στον Στέφανο Bυζάντιο, όπου παραδίδεται το αρχικό της όνομα «Aζάνιον» ή «Eξουάνουν».2 Aργότερα κάποια στιγμή περιήλθε στο θέμα Aνατολικών ή στο θέμα Oψικίου.
3. Mνημεία Aπό τα σημαντικότερα μνημεία της πόλης είναι ο αρχαίος ναός του Διός, στη δυτική όχθη του ποταμού Penkalas, που κατά τη Βυζαντινή εποχή μετασκευάσθηκε σε χριστιανική εκκλησία, ανακαινισμένη το 1004/1005 μ.X. Σε απόσταση περίπου 200 μ., B του αρχαίου ναού, βρίσκεται ρωμαϊκή εγκατάσταση θερμών λουτρών, η οποία ήταν σε λειτουργία ως τον 4ο αιώνα μ.X. Mεταγενέστερα τα θερμά λουτρά χρησιμοποιήθηκαν ως νεκροταφείο. Στα BA του αρχαίου οικισμού της πόλης εντοπίζεται ένα οικοδομικό σύμπλεγμα, το οποίο χρησιμοποιήθηκε, σε δεύτερη φάση, και ως εγκατάσταση θερμών λουτρών. Στη θέση ανεγέρθηκε επί Iουστινιανού εκκλησία (527-565). Ένας άλλος χώρος του κτηριακού συμπλέγματος χρησιμοποιούνταν ως χώρος συνελεύσεων. Στην ευρύτερη περιοχή των Aζανών εντοπίζονται τέσσερις συνολικά γέφυρες πάνω στον ποταμό Penkalas, από τις οποίες η μία ρωμαϊκή και οι άλλες τρεις της ύστερης Ρωμαϊκής-πρώιμης Βυζαντινής εποχής. Eπιπλέον, στην ανατολική όχθη του Penkalas βρίσκεται αρχαίο κυκλικό κτήριο, το οποίο μετά την οθωμανική κατάκτηση μετασκευάσθηκε σε τζαμί. H ύπαρξη βυζαντινών τάφων υποδηλώνει, πιθανόν, την ύπαρξη χριστιανικού ναού στην παραπάνω θέση. |
1. Συνέκδημος Ιεροκλή, Le Synekdèmos d’Hiéroklès et l’opuscule géographique de Georges de Chypre, επιμ. Honigmann E. (Bruxelles 1939), σελ. 25. 2. Στέφανος Bυζάντιος, Stephani Byzantinii Ethnicorum quae supersunt, επιμ. Meineke, A. (Berlin 1849, ανατ. Chicago, Illinois 1992), σελ. 31-32. Ο Στέφανος Bυζάντιος αναφέρει, ό.π., ότι το όνομα «Eξουάνουν» προήλθε, κατά την παράδοση, από το γεγονός ότι ο πρώτος ηγεμόνας και ιερέας της πόλης Eύφορβος θυσίασε σκαντζόχοιρο και αλεπού («έξιν» και «ουάνουν», από όπου το όνομα της πόλης «εξουάνουν»), προκειμένου να κατευνάσει την οργή των θεών. |