Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Αγχιάλη

Συγγραφή : Παναγοπούλου Κατερίνα (24/5/2001)

Για παραπομπή: Παναγοπούλου Κατερίνα, «Αγχιάλη», 2001,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=12372>

Αγχιάλη (24/12/2008 v.1) Anchiale - προς ανάθεση 
 

1. Θέση – ίδρυση

Η Κιλικική πόλη Αγχιάλη ή Αγχιάλεια ή Αγχίαλος βρισκόταν μεταξύ της πόλης Ζεφυρίου και της εκβολής του ποταμού Κύδνου, προς την κιλικική ενδοχώρα.1 Εντοπίζεται στο όρος Υümüktepe, πέραν της αριστερής ανατολικής ακτής του Μüftü Dere, 1,5 χλμ. ΒΔ του νεόδμητου αστικού κέντρου Mersin. Mία μυθική παράδοση φέρει ως ιδρυτή της πόλης το βασιλιά των Ασσυρίων Σαρδανάπαλ(λ)ο,2 γιο του Ανακυνδαράξη, ο οποίος λέγεται ότι ίδρυσε την Αγχιάλη και την Ταρσό σε μία ημέρα.3 Μία δεύτερη εκδοχή, που παραδίδεται από τον Αγχιαλέα Αθηνόδωρο, φέρει την κόρη του Τιτάνα Ιαπετού Αγχιάλη ως ιδρύτρια της πόλης.4

2. Αρχαιολογικά κατάλοιπα

Φαίνεται πως η θέση που αποκαλύφθηκε στο Υümüktepe κατοικήθηκε από το 500 π.Χ. έως το 800 μ.Χ. Η εγκατάσταση μεταφέρθηκε κατά τη Ρωμαϊκή – Πρώιμη Βυζαντινή περίοδο στην ακτή για να μεταφερθεί ίσως και πάλι κατά τον πρώιμο Μεσαίωνα –συνακόλουθα προς την καταστολή των θαλάσσιων παράκτιων επικοινωνιών– στο Υümüktepe.

Οι πληροφορίες που μας δίνει ο Αρριανός για το μέγεθος και τη σημασία της πόλης, απηχώντας ίσως τον Αριστόβουλο, είναι δυσανάλογα προς τα ελάχιστα λείψανα των τειχών και θεμελίων που σώζονται σήμερα. Τα λιγοστά στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας θα μπορούσαν να οφείλονται σε πρώιμη καταστροφή της εγκατάστασης.5

Χαρακτηριστικό μνημείο της περιοχής είναι ο τάφος του Σαρδανάπαλ(λ)ου, με ένα ανάγλυφο –τύπον λίθινον, όπως μαρτυρεί ο Στράβωνας– που απεικόνιζε το βασιλιά με σταυρωμένα χέρια, σα να χειροκροτεί. Χαραγμένο στον τάφο ήταν κι ένα επίγραμμα σε ασσυριακή γραφή, που ωστόσο, σύμφωνα με τον Κικέρωνα, ο Αριστοτέλης θεωρούσε ότι άρμοζε σε βόδια παρά σε ένα βασιλιά: «ἒσθιε, πίε, παῖζε ὠς τἆλλα οὐκ ἄξια».6 Η παρουσία του αναγλύφου δυστυχώς δε συμβάλλει στον ακριβέστερο τοπογραφικό προσδιορισμό της πόλης.

1. Αρρ., Αν. 2.5.2, όπου αναφέρεται ως «Αγχίαλος»· Στράβ. 14. 672.

2. Για την ίδρυση της πόλης από το Σαρδανάπαλο, βλ. Στράβ. 14.672· Στέφ. Βυζ. βλ. λ.· Ευστ., Παρεκ. Διον. Περιηγ. 875. H συντριπτική πλειονότητα των αρχαίων πηγών θέλει το Σαρδανάπαλο βασιλιά των Ασσυρίων, αλλά είναι γνωστός και ως «βασιλέας Νίνου», «βασιλεύς Νινευής», «βασιλεύς της Σύρων αρχής», "Syriae rex", "rex Parthorum". Ο Ιορδάνης συγχέει την Αγχίαλο που ιδρύθηκε από το Σαρδανάπαλο με τη θρακική ομώνυμη πόλη (Iοrdanis, De Orig. Get. 20): RE 1B (1920), στήλη 2454, βλ. λ. "Sardanapal" (N. Weissbar).

3. Στέφ. Βυζ. 23 κ.ε., 145· Ευστ., Παρεκ. Διον. Περιηγ. 371, 421, 455· Βlem. Geogr. 465.

4. Στέφ. Βυζ. 23 κ.ε., Ευστ., Παρεκ. Διον. Περιηγ. 371, 421, 455.

5. Αρρ., Αν. 2.5.2.

6. Cic., Τusc. 5.35.

     
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος

 
press image to open photo library
 

>>>