Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία

αναλυτική αναζήτηση

 ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Γεώργιος Μέγας Κομνηνός

Συγγραφή : Βουγιουκλάκη Πηνελόπη (23/5/2001)

Για παραπομπή: Βουγιουκλάκη Πηνελόπη, «Γεώργιος Μέγας Κομνηνός», 2001,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=4018>
Γεώργιος Μέγας Κομνηνός (27/5/2008 v.1) George Grand Komnenos (12/1/2009 v.1) 
 

1. Βιογραφικά στοιχεία

Ο Γεώργιος Μέγας Κομνηνός γεννήθηκε μετά το 1254. Ήταν γιος του αυτοκράτορα της Τραπεζούντας Μανουήλ Α΄ (Μεγάλου Κομνηνού) και της Ειρήνης Συρίκαινας και αδελφός του Ιωάννη Β΄ (Μεγάλου Κομνηνού). Είχε δύο αδελφές, τα ονόματα των οποίων δεν είναι γνωστά, και δύο ετεροθαλή αδέλφια, τον Ανδρόνικο Β΄ Μέγα Κομνηνό και τη Θεοδώρα Μεγάλη Κομνηνή.

Το 1266 ανήλθε στο θρόνο της Τραπεζούντας διαδεχόμενος τον αδελφό του Ανδρόνικο Β΄. Την περίοδο της βασιλείας του ο Γεώργιος διακρίθηκε για τους νικηφόρους πολέμους του κατά των Τουρκομάνων και για τις προσπάθειες που κατέβαλε για την εξυγίανση του δημόσιου βίου. Στον οπισθότυπο του νομίσματος που έκοψε εικονίζεται ο προστάτης του άγιος Γεώργιος αντί του αγίου Ευγενίου, που ήταν το επίσημο εικονογραφικό μοτίβο των Μεγάλων Κομνηνών.

2. Εσωτερική πολιτική

Οι εσωτερικές διαμάχες μεταξύ των αριστοκρατικών οίκων της Κωνσταντινούπολης που είχαν καταφύγει στην Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας και της τοπικής αριστοκρατίας, οι οποίες είχαν ενταθεί ύστερα από την ανάκτηση της Κωνσταντινούπολης το 1261 από τον Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγο (1261-1282), οδήγησαν τον αυτοκράτορα στο να τηρήσει αυστηρή στάση απέναντι στην αριστοκρατία, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις. Ο Γεώργιος, στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής, υποστήριξε με σθένος τη μερίδα των ανθενωτικών και αντιτάχθηκε στην Ένωση των Εκκλησιών που υπεγράφη το 1274 στη Σύνοδο της Λυόν.

3. Εξωτερική πολιτική

Όσον αφορά την εξωτερική πολιτική, ο αυτοκράτορας επιδίωξε τη σύναψη επιγαμικών σχέσεων με τους βασιλικούς οίκους της Γεωργίας και της Αβγαζίας και παράλληλα στράφηκε εναντίον των Μογγόλων. Η ενέργειά του το 1278 να χρησιμοποιήσει τον τίτλο «αυτοκράτωρ Ρωμαίων» στις διπλωματικές επαφές τον οδήγησε σε άμεση αντιπαράθεση με τον Μογγόλο χάνο (Ilkhan)Abaga (1265-1281/2) και κυρίως με τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγο.1 Μπροστά στους εξωτερικούς κινδύνους που αντιμετώπιζε η αυτοκρατορία, μέλη της τοπικής αριστοκρατίας και της αυτοκρατορικής οικογένειας παρέδωσαν με δόλο τον αυτοκράτορα Γεώργιο στον χάνο των Μογγόλων κατά τη διάρκεια μιας εκστρατείας του στο όρος Ταυρέζιο στα νότια της επικράτειας.

Το 1282,2 μετά το θάνατο του Ilkhan Abaga, ο Γεώργιος απελευθερώθηκε και το 1284 επέστρεψε στην Τραπεζούντα με σκοπό να επαναδιεκδικήσει το θρόνο του. Συγκέντρωσε γύρω του ομάδα οπαδών από την αντικωνσταντινουπολιτική μερίδα και στράφηκε εναντίον της νόμιμης αρχής της αυτοκρατορίας. Η προσπάθειά του απέτυχε και ο ίδιος αιχμαλωτίστηκε.

4. Το τέλος του Γεωργίου Μεγάλου Κομνηνού

Ο Γεώργιος Μέγας Κομνηνός πέθανε κατά την περίοδο της αιχμαλωσίας του. Επονομάστηκε Πλάνος εξαιτίας της μακροχρόνιας περιπλάνησής του στον ορεινή Χαλδία πριν από τη δεύτερη αιχμαλωσία του.

1. Oι Μεγάλοι Κομνηνοί της Τραπεζούντας έκαναν αρχικά χρήση του τίτλου «αυτοκράτωρ Ρωμαίων», του παραδοσιακού δηλαδή τίτλου του αυτοκράτορα του Βυζαντίου, και του συμβόλου τού αετού, όπως άλλωστε και οι αυτοκράτορες της Νίκαιας που επανίδρυσαν το 1261 τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη. Το 1282 συμφώνησαν να κάνουν χρήση οι της Τραπεζούντας του τίτλου «αυτοκράτωρ Ανατολής, Ιβήρων και Περατείας» και του συμβόλου του αετού, ενώ οι της Κωνσταντινουπόλεως να έχουν στο εξής μόνο αυτοί τον τίτλο «αυτοκράτωρ Ρωμαίων» αλλά να μετατρέψουν το σύμβολο.

2. Οι συντάκτες της Εγκυκλοπαίδειας του Ποντιακού Ελληνισμού τοποθετούν χρονικά την απελευθέρωσή του στο 1283. Βλ. Γεωργιάδης, Θ. (επιμ.), Εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού. Ο Πόντος. Ιστορία, Λαογραφία και Πολιτισμός 1 (Θεσσαλονίκη 1991), σελ. 122.
     
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος
 
press image to open photo library
 

>>>
 
 
 
 
 
 

copyright © 2008, ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Το έργο Μεγάλη Δικτυακή «Εγκυκλοπαίδεια Ελληνικού Πολιτισμού» - Μέρος Α΄ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.

Το έργο ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.