Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία

αναλυτική αναζήτηση

 ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Τσαούσογλου

Συγγραφή : Πίγκου Ευαγγελία (18/9/2001)

Για παραπομπή: Πίγκου Ευαγγελία, «Τσαούσογλου», 2001,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=12022>
Τσαούσογλου (19/12/2008 v.1) Çavuşoğlu - δεν έχει ακόμη εκδοθεί 
 

1. Ιστορία του χωριού

Το χωριό Τσαούσογλου ή Τσαβούσογλου (στα τουρκικά Çavuşoğlu, που είναι και η σημερινή του ονομασία)1 βρίσκεται στην πεδιάδα της Μαγνησίας, περίπου 1 χλμ. βόρεια του ποταμού Έρμου (Γκεντίζ). Απέχει 44 χλμ. από τη Σμύρνη, στα ΒΑ, και 13 χλμ. από τη Μαγνησία, στα Α-ΒΑ.

Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα ο πληθυσμός του χωριού ήταν μεικτός: ελληνόφωνοι ορθόδοξοι και τουρκόφωνοι μουσουλμάνοι. Φαίνεται πως στις αρχές του 20ου αιώνα είχε 500-550 χριστιανούς κατοίκους και 600 μουσουλμάνους.2 Λέγεται πως οι πρώτοι ορθόδοξοι το εποίκισαν γύρω στο 17793 ή μετά τις σφαγές του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο (1826),4 κατά τις μεταναστεύσεις Ελλήνων –κυρίως Μανιατών–, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή αυτή χάρη στις πρωτοβουλίες της οικογένειας Καραοσμάνογλου. Οι ορθόδοξοι γνώριζαν και τούρκικα λόγω των συναλλαγών τους με τους τουρκόφωνους μουσουλμάνους.

2. Εκκλησιαστική - διοικητική υπαγωγή

Εκκλησιαστικά υπαγόταν στη μητρόπολη Εφέσου. Επικεφαλής της κοινότητας κατά τα χρόνια πριν από την ανταλλαγή των πληθυσμών ήταν ο μουχτάρης, ο οποίος τηρούσε τις καταστάσεις των στρατεύσιμων και ήταν υπεύθυνος για την παρουσίαση των ανδρών στις στρατιωτικές αρχές. Το χωριό υπαγόταν απευθείας –χωρίς να μεσολαβεί μουδουρλούκι– στο καϊμακαμλίκι της Μαγνησίας, στο μουτεσαριφλίκι Μαγνησίας και στο βιλαέτι του Αϊδινίου. Το αστυνομικό τμήμα (καρακόλι) που εξυπηρετούσε το χωριό ήταν στο γειτονικό χωριό Κόλντερε.

Η εκκλησία του χωριού ήταν αφιερωμένη στον Προφήτη Ηλία. Λέγεται μάλιστα πως την παραμονή των Βαΐων όσοι θα παντρεύονταν μέσα στο χρόνο έφερναν βάγια για την εκκλησία από το Σίπυλο.

3. Οικονομία και εκπαίδευση

Παραδίδεται πως το χωριό ήταν τσιφλίκι Τούρκου μπέη. Οι κάτοικοι ήταν καλλιεργητές ή μικροϊδιοκτήτες γης. Καλλιεργούσαν σιτάρι, κριθάρι, κουκιά, σουσάμι, βαμβάκι, καρπούζια και πεπόνια και πουλούσαν την παραγωγή τους σε εμπόρους από τη Μαγνησία και τη Σμύρνη. Την περίοδο της συγκομιδής έρχονταν να εργαστούν στο χωριό ορθόδοξοι και μουσουλμάνοι από άλλα χωριά.

Το χωριό είχε διτάξιο σχολείο αρρένων, για το οποίο γνωρίζουμε ότι το 1905 είχε 60 μαθητές και ο προϋπολογισμός του ανερχόταν στις 30 τουρκικές λίρες.5 Ήταν μονώροφο πέτρινο κτήριο με μία αίθουσα διδασκαλίας και βρισκόταν στην αυλή της εκκλησίας. Εκεί υπήρχαν και τα κελιά όπου έμεναν ο δάσκαλος και ο παπάς του χωριού.

Οι ορθόδοξοι κάτοικοι του χωριού μετά το 1922 εγκαταστάθηκαν στο Καρυοχώρι Πτολεμαΐδας και στο Νησί Αλεξανδρείας του Ν. Ημαθίας.

1. Τσαούσογλου είναι τουρκικό επίθετο, το οποίο σημαίνει "γιος  του τσαούση" (çavuş = στρατιωτικός βαθμός αντίστοιχος του λοχία, φρουρός, αγγελιαφόρος).

2. Αναγνωστοπούλου, Σ., Μικρά Ασία, 19ος αι.-1919. Οι ελληνορθόδοξες κοινότητες. Από το Μιλλέτ των Ρωμιών στο ελληνικό έθνος (Αθήνα 1997), πίν. Τσαβούσογλου: 600 Τούρκοι, 500 Ρωμιοί, και «Στατιστικός Πίναξ της Επαρχίας Εφέσου (έδρα Μαγνησίας)», Ξενοφάνης 2 (1905), σελ. 426-427: 550 Έλληνες και 600 Τούρκοι. Υπάρχει και η άποψη πως το χωριό ήταν αμιγώς ορθόδοξο με 80 οικογένειες – περίπου 500 άτομα στις αρχές του 20ού αιώνα. Βλ. Αρχείο Προφορικής Παράδοσης Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, Φάκ. Α 28, και Καραμήτσιος, Στ., Το Μετεβελί και τα Ρωμιοχώρια του κάμπου της Μαγνησίας στη Μικρά Ασίa (Θεσσαλονίκη 1998), σελ. 17.

3. Αναγνωστοπούλου, Σ., Μικρά Ασία, 19ος αι.-1919. Οι ελληνορθόδοξες κοινότητες. Από το Μιλλέτ των Ρωμιών στο ελληνικό έθνος (Αθήνα 1997), σελ. 196.

4. Σολδάτος, Χρ., Ο οικονομικός βίος των Ελλήνων της Δυτικής Μικράς Ασίας (Ιωνίας, Αιολίδας, Μυσίας, Βιθυνίας, Λυδίας και Καρίας) 1880-1922 (Αθήνα 1994), σελ. 32.

5. «Στατιστικός Πίναξ της Επαρχίας Εφέσου (έδρα Μαγνησίας)», Ξενοφάνης 2 (1905), σελ. 426-427.
     
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος
 
press image to open photo library
 

>>>
 
 
 
 
 
 

copyright © 2008, ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Το έργο Μεγάλη Δικτυακή «Εγκυκλοπαίδεια Ελληνικού Πολιτισμού» - Μέρος Α΄ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.

Το έργο ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.