1. Βιογραφικά στοιχεία – Έργο
Τα υπάρχοντα στοιχεία για τη ζωή και το έργο του Απατουρίου είναι ελάχιστα. Γνωρίζουμε ότι γεννήθηκε στα Αλάβανδα της Καρίας και έζησε τον 1ο αι. π.Χ. Η μοναδική πηγή που αναφέρεται στον καλλιτέχνη είναι ο Βιτρούβιος,1 ο οποίος διασώζει και το παρακάτω επεισόδιο. Ο Απατούριος, που ειδικευόταν στη σκηνογραφία, είχε κατασκευάσει τα σκηνικά για ένα μικρό θέατρο στις Τράλλεις, το λεγόμενο , μετά την αποπεράτωση του οποίου δέχτηκε ιδιαίτερα ευνοϊκή κριτική από τους πολίτες. Εξαίρεση αποτέλεσε ο μαθηματικός Λικύμνιος, ο οποίος αντιτάχθηκε σε αυτούς που εκθείαζαν το έργο λέγοντας ότι αν οι πολίτες των Τράλλεων αποδέχονταν την εξεζητημένη αυτή διακόσμηση δε θα διέφεραν σε τίποτα από τους κατοίκους των Αλαβάνδων, των οποίων η αφροσύνη ήταν παροιμιώδης, ή από τους κατοίκους των Αβδήρων, που διήγαν υπέρ το δέον τρυφηλό βίο. Ο Απατούριος δε βρήκε το θάρρος να υπερασπιστεί το δημιούργημά του και προτίμησε να αντικαταστήσει το σκηνικό με ένα άλλο, περισσότερο συμβατικό, το οποίο έτυχε τελικά γενικής αποδοχής στην πόλη.
2. Αποτίμηση
Το περιστατικό που διασώζει ο Βιτρούβιος σχετικά με τον Απατούριο είναι ενδεικτικό της εντύπωσης που θα προκαλούσε το έργο του ζωγράφου στην εποχή του. Σύμφωνα με την περιγραφή, φαίνεται πως ο καλλιτέχνης χρησιμοποίησε συνειδητά μια αντιρεαλιστική τεχνοτροπία για τη διακόσμηση του θεάτρου των Τράλλεων. Κατά το Βιτρούβιο, η επιλογή αυτή ήταν ασύμβατη με τη διττή λειτουργία του κτηρίου ως χώρου όχι μόνο ψυχαγωγίας αλλά και πολιτικών συναθροίσεων, όπως υποδηλώνει η ονομασία εκκλησιαστήριον. Τα σκηνικά αυτά εμπεριείχαν μεταξύ άλλων και αρχιτεκτονικά στοιχεία και χαρακτηρίζονταν από μια ψευδαισθητική απόδοση της πραγματικότητας, που είχε στόχο τη δημιουργία πλασματικών εντυπώσεων στο θεατή. Η έκταση που δίνεται στο γεγονός αυτό και στη μεταστροφή του καλλιτέχνη προς συντηρητικότερες επιλογές απηχεί πιθανότατα τις προσωπικές αντιλήψεις του Βιτρουβίου, ο οποίος ως κλασικιστής φαίνεται πως επέκρινε τέτοιου είδους –ακραίες κατά την άποψή του– τάσεις στη σύγχρονή του τέχνη. |